Starters hebben het niet makkelijk op de woningmarkt. Koopwoningen worden steeds (dit jaar meteen spectaculaire stijging van 6,5%) duurder. De stikstofproblematiek heeft de bouw van nieuwe woningen tijdelijk lamgelegd waardoor prijzen (mogelijk) nog verder stijgen. Kunnen starters technologie inzetten/gebruiken om op hun positie op de woningmarkt te versterken?
Op het oog lijkt er niet zoveel aan te doen te zijn. Een woning heeft nu eenmaal een bepaalde prijs en die moet de woningzoekende betalen. Toch zijn er verschillende manieren te bedenken waarop technologie een rol kan spelen om een hypotheek voor bepaalde groepen (toch) mogelijk/haalbaar te maken.
Alternatief geld
Technologie kan bijvoorbeeld een rol spelen door alternatieve vormen van huizenfinanciering mogelijk te maken. Denk bijvoorbeeld aan het aankopen van een huis in groepsverband in plaats van als eenling of stel. Er zijn meerdere initiatieven die bezig zijn technologie te gebruiken om geldverstrekkers en huizenkopers aan elkaar te koppelen, zoals Block66 en Factom. De platformen verschillen allemaal van elkaar, maar het idee is steeds hetzelfde: door gewone mensen met behulp van technologie de mogelijkheid te geven op te treden als financier van een hypotheek, zorg je ervoor dat én de financier tevreden is (hij kan beleggen in de huizenmarkt) én de huizenkoper gediend is (door beleggen in leningen open te stellen aan een groter publiek, ontstaan er steeds meer mogelijkheden om een woning te kopen).
In Nederland is de crowdfundighypotheek Jungo een interessant initiatief. 80% van het geld van de hypotheek wordt verstrekt door Aegon en 20% is afkomstig via crowdfunding. De crowdfunders kunnen familie en vrienden zijn, maar ook beleggers die gebruik willen maken van de woningmarkt. Het gecrowdfunde deel van de lening wordt in acht jaar afgelost.
Werking van de markt
De oplossing voor problemen met de betaalbaarheid van wonen zitten ook in de werking van de markt. De markt is niet efficiënt en leidt door die inefficiënties in het proces tot een lagere match van vraag en aanbod. Dit zorgt vervolgens weer tot een stijgende prijs van woningen. Diverse platforms proberen technisch iets te doen aan deze inefficiënties van de markt en zorgen er met hun technologische innovaties voor dat vraag en aanbod makkelijker bij elkaar komen, consumenten meer vrijheden hebben en informatie beter beschikbaar is. Denk hierbij aan Jumba.
Lees ook: Voor- en nadelen van het kopen van een nieuwbouwwoning
Bouwkosten
Het lijkt tech-startups tot op heden maar niet te lukken om de wooncrisis op te lossen. Eerder schreef ook The New York Times hierover. De stijging van de woningprijzen hangt namelijk voor een belangrijk deel samen met een stijging van de bouwkosten en grondprijzen. Technische oplossingen zullen dus ook moeten inspelen/inzetten op een daling van de bouwkosten en grondprijzen. Voor het loskoppelen van grondprijzen en woningprijzen zijn er concepten als DuoKoop. Voor het verlagen van bouwkosten zijn marktpartijen bezig met het verder simplificeren van het bouwproces d.m.v. onder andere het leveren/gebruiken van geprefabriceerde gebouwonderdelen.
Nieuwe woonvormen
Nu hypotheken voor steeds meer starters onbetaalbaar worden, rijst ook de vraag of er geen mengvormen tussen koop en huur zullen gaan ontstaan. Deze nieuwe woonvormen zullen een andere/nieuwe doelgroep en een nieuw soort dienst gaan aanbieden. In de kantorenmarkt zijn flex-kantoren al langer gemeengoed en de vraag is of het nog lang gaat duren voordat dit soort ontwikkelingen overslaan naar de woonmarkt. Zeker als de voordelen van kopen en huren daarin, in de vorm van nieuwe financiële producten, worden samengevoegd, gaat dit de betaalbaarheid en toegankelijkheid van de woningmarkt voor starters zeer positief beïnvloeden.
Betalen met data
Consumenten kunnen op den duur mogelijk ook gaan betalen met hun data. Dat klinkt op het eerste moment gek. Maar mensen betalen vandaag de dag al op een heleboel plekken met data wanneer ze gebruikmaken van ‘gratis’ softwarediensten als Gmail of Facebook. Waarom zou je niet met gegevens over je woongedrag kunnen betalen voor lagere maandlasten op je hypotheek? TJIP deed onlangs een panelonderzoek onder 1.000 respondenten naar de gedragingen van consumenten op de woningmarkt. Eén van de opvallende bevindingen was dat huurders van woningen opvallend vaak bereid zijn data over hun woongedrag, zoals betaalmoraal, te delen met een hypotheekverstrekker in ruil voor korting op een hypotheek.
Aan het stijgen van de huizenprijzen komt voorlopig nog geen eind. Maar het moge duidelijk zijn dat technologie een steeds belangrijkere rol gaat spelen bij het goedkoper en toegankelijker maken van de woningmarkt. Kleine startups worden groot en straks zijn verschillende van de hierboven beschreven initiatieven mainstream. Het is onze visie dat dat een positief effect gaat hebben voor alle starters die een woning zoeken.